ترموکوپل به عنوان مولد جریان الکتریکی، از اهمیت بالایی در فر و اجاق گاز، برخوردار است. حال این سوال مطرح است که برای رفع مشکل ترموکوپل اجاق گاز چه کنیم از کجا بفهمیم ترموکوپل دچار مشکل شده و چگونه این مشکل را رفع کنیم؟ برای پاسخ به این سوالات با ما همراه باشید.
ترموکوپل چیست؟
ترموکوپل، قطعه‌ایست که در اجاق گازها، نقش مهمی در ایمنی ایفا میکند. این قطعه از دو میله‌ی غیر همجنس، که به یکدیگر جوش خورده‌اند، ساخته شده است. ترموکوپل یک مولد جریان الکتریکی است که در کنار قطعه‌ای به نام بوبین، هنگام خاموش شدن اجاق به دلیل سر رفتن غذا یا وزش باد، جریان گاز را قطع کرده و از حوادث غیرمترقبه و خطرناک جلوگیری می‌نماید.
از دیگر کاربردهای این قطعه می‌توان به کنترل و تنظیم میزان شعله نیز اشاره کرد. به همین علت این قطعه از یک سر به شعله، و از سر دیگر به ورودی جریان گاز اتصال دارد. در یک سر این میله، با وجود حرارت و گرما، جریان الکتریکی تولید میشود. این جریان به کمک انرژی مغناطیسیِ ایجاد شده، مسیر گاز را باز نگه می‌دارد. از طرف دیگر اگر به هر دلیلی شعله خاموش شود و میله حرارت خود را از دست بدهد، جریان الکتریکی قطع شده و با از بین رفتن میدان مغناطیسی، جریان گاز نیز توسط واشر بوبین، قطع می‌گردد. این فرآیند با قطع جریان گاز، از نشت، آتش‌سوزی و انفجار جلوگیری می‌نماید.
نشانه‌های خرابی ترموکوپل
به طور معمول اگر در استفاده‌ی روزمره از اجاق گاز، علائم زیر مشاهده نمودید، باید به خراب شدن ترموکوپل شک کنید :
• روشن نماندن شعله‌‌ی گاز
• روشن نماندن فر
• عدم کنترل و تنظیم شعله (کم بودن شعله)
توجه کنید که اگر با پاک نمودن شعله، پایه شعله و مشعل، مشکلات بالا رفع نشد و ولوم گاز نیز سالم بود، به احتمال بسیار زیاد این قطعه دچار خرابی شده است. همچنین اگر به صورت مداوم جریان گاز قطع گردد و شعله روشن نماند، ابتدا سر ترموکوپل را به شعله نزدیک‌تر کنید. اگر بازم هم شعله خاموش شد، این قطعه معیوب و دچار مشکل شده است.
رفع مشکل ترموکوپل اجاق گاز
پس از اینکه احتمال دادید که ترموکوپل دچار مشکل شده، بهتر است با روشی که در ادامه شرح می‌دهیم، سلامت آن را بررسی نمایید.
ابتدا جریان گاز را قطع کنید و سر گاز را بردارید. پس از پیدا کردن ترموکوپل موارد زیر را چک کنید :
– شعله را روشن کنید و سعی کنید با باد زدن شعله را خاموش کنید. اگر جریان گاز قطع شد، قطعه سالم است.
– محل اتصال دو میله را نگاه کنید. اگر دو سر میله‌ها سوخته یا از یکدیگر جدا شده باشند، به احتمال بسیار زیاد قطعه خراب شده است و باید به تعمیر آن اقدام نمود.
– همانطور که قبلا اشاره کردیم، این قطعه در تنظیم شعله و قطع نمودن جریان گاز نقش مهمی دارد. به همین علت یک قسمت از ترموکوپل نزدیک به شعله قرار می‌گیرد. اگر قسمتِ نزدیک به شعله، کج شده یا دچار شکستگی شده باشد و یا به علت حرارت زیاد سوخته باشد؛ تنها راه حل این مشکل، تعویض این قطعه است.
– قطعه‌ی بوبین نزدیک به ترموکوپل قرار دارد. در انتهای بوبین دو میله‌ی داخلی و خارجی وجود دارد که با یک واشر به یکدیگر متصل شده‌اند. اگر واشر این قسمت خراب شده باشد، فعالیت ترموکوپل نیز دچار مشکل می‌گردد. در این مواقع تعویض واشر مشکل را حل خواهد کرد.
تعمیر یا تعویض
ترموکوپل در بسیاری از مواقع که دچار مشکل میشود، قابل تعمیر می‌باشد. اما نکته‌ی مهم این است که تعمیر این قطعه فرآیند سختی پیش رو دارد. در واقع لازم است برای تعمیر، دو میله‌ی غیر همجنسی که پیش‌تر به آن اشاره کردیم، در دمایی حدودا ۱۳۰۰ درجه، به یکدیگر جوش داده شوند. قطعا این کار در خانه قابل انجام نیست. در نتیجه خریدن یک ترموکوپل یا واحد کنترل کننده‌ی سالم، از نظر زمان بسیار به صرفه‌تر خواهد بود.
سخن آخر
توجه نمایید که به هیچ عنوان، قسمت داخلی گاز و قطعات را دستکاری نکنید. ممکن است این عمل نتیجه‌ی خطرناکی به بار آورد. اگر احساس کردید به بررسی بیشتری نیاز است و اطلاعات و مهارت شما کافی نیست؛ برای ایمنی خودتان هم که شده، این کار را به یک تعمیرکار ماهر بسپارید.
